چکیده: (391 مشاهده)
گسترش ارتباطات ایران با جوامع اروپایی و غربی در عصر قاجار، موجب تحول، دگرگونی و تکوین مباحث حقوق شهروندی در این دوره را نشان میدهد. برهمیناساس، با بررسی متون و آثار مطالب منتشر شده در این دوره، و بهویژه با کنکاش و تحقیق در مطالب مطبوعات این عصر به عینه میتوان، نحوه و چگونگی شکلگیری گفتمان حقوق شهروندی را در عرصه اندیشه آثار نخبگان و برخی نمودهای علمی این دوره مشاهده کرد. بدینسان بهنظر میآید یکی از مهمترین عوامل مؤثر در تکوین مفهوم حقوق شهروندی و پیامدهای آن در عصر قاجار، رسانهها و بهخصوص مطبوعات بودند. ازآنروی که مطبوعات بهمثابه یکی از نخستین وسایل ارتباط جمعی، از ابزارهای شناخت، معرفی، تبیین و اشاعه موضوعات و مفاهیم زندگی جوامع بشری در گذشته و امروز هستند، این رسانه را برای تحلیل و بررسی آثار اندیشهگران و نوخواهان دوره قاجار درخصوص مؤلفههای حقوق شهروندی برگزیدهایم. در این تحقیق، محتوای نشریه اختر به روش تحلیل محتوای کمی، مورد بررسی قرار گرفت. در این روش 12 شماره از نشریه اختر سال 1294 ه. ق؛ (سال سوم انتشار این روزنامه) با روش kzhl lkn انتخاب و تمام دادهها با نرمافزار spss پردازش و با استفاده از آزمون کایاسکوئر رابطه میان متغیرها بررسی شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد، بیشتر مطالب منتشر شده در نشریه اختر به سبک خبر بوده و مطالب تحلیلی مانند مقاله هم سهم قابل توجهی دارد و البته تنوع سبک بیشتر و عمدتاً سیاسی است. بااینحال، عمده مطالب این نشریه در راستای اطلاعرسانی پیرامون مؤلفههای حقوق شهروندی و فرهنگ مدرن داشته و کمتر به جهتگیری پرداخته و اگر هم جهتگیری داشته، این جهتگیریها منفی و طرد برخی مؤلفهها بوده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1398/7/13 | پذیرش: 1398/9/14 | انتشار: 1398/10/14